검색
입력 내용 삭제
문자입력기
검색
부수검색
음가검색
부수로 검색:
부수 획수:
부수 목록:
나머지획수:
음가로 검색:
음가:
검색:
검색
열 람
승정원일기
정보화사업
승정원마당
왕 대
책별
조직과 기능
연혁
작성방식
사료적가치
기록유산
개 요
범 례
공지 사항
인조 - 고종
16대 인조(1623년~)
17대 효종(1649년~)
18대 현종(1659년~)
19대 숙종(1674년~)
20대 경종(1720년~)
21대 영조(1724년~)
22대 정조(1776년~)
23대 순조(1800년~)
24대 헌종(1834년~)
25대 철종(1849년~)
26대 고종(1863년~)
27대 순종(1907년~)
정조 4년
1780년 (경자)
1월
2월
3월
4월
5월
6월
7월
8월
9월
10월
11월
12월
승정원일기 80책(탈초본 1462책) 정조 4년 4월 22일 경오
1780년 乾隆(淸/高宗) 45년
1일
2일
3일
4일
5일
6일
7일
8일
9일
10일
11일
12일
13일
14일
15일
16일
17일
18일
19일
20일
21일
22일
23일
24일
25일
26일
27일
28일
29일
30일
-
-
○
座目及記事缺
○
座目及記事缺
○ 庚子四月二十二日辰時, 上御
誠正閣
。都承旨入侍時, 行都承旨
鄭民始
, 假注書
趙興鎭
, 記事官
李
〈𤧣〉
·
徐龍輔
, 以次進伏訖。上曰, 今日藥房提調仕進乎?
民始
曰, 提調入來矣。上曰, 王大妃殿進御蔘橘茶, 煎入乎?
民始
曰, 姑未煎入云矣。上曰,
含春苑
墻役, 何時了當云耶?
民始
曰, 役處甚浩大, 不可以旬日間畢役云矣。上曰, 役處浩大, 則物力亦將多入矣。
民始
曰, 不過役夫之雇價而已云矣。上曰, 此後則三軍門將臣, 輪回看役, 戶判旣兼內局提調, 間間往來之意, 分付。命退, 諸臣以次退出。
○ 庚子四月二十二日辰時, 上御
誠正閣
。都承旨入侍時, 行都承旨
鄭民始
, 假注書
趙興鎭
, 記事官
李
〈𤧣〉
·
徐龍輔
, 以次進伏訖。上曰, 今日藥房提調仕進乎?
民始
曰, 提調入來矣。上曰, 王大妃殿進御蔘...
○ 庚子四月二十二日, 兼春秋
張顯慶
。冬至書狀官兼司憲府掌令
洪明浩
, 聞見事件。臣於往還之路, 留館之時, 彼地事情, 毋論虛實, 驗之傳說, 參以採探, 竝爲開錄於左, 以備睿覽是白齊。一, 自渡
鴨綠
以後, 至
石門嶺
三百餘里之間, 土地膏腴, 山川明麗, 絶無邊塞之氣, 疊巘峻嶺, 重重環抱, 似爲我國設關防然矣。嶺之西, 卽
遼陽
也, 山勢漸平, 繞東而南, 廣開千里大野, 接天茫茫, 極目無際, 亦一壯觀。野行四百餘里, 只見直北天際, 遙山如屛, 逶迤不斷。蓋山自
太行
起, 壁立東走, 直抵我北, 而皇都之壯,
山海關
之險,
醫巫閭
之雄,
瀋陽
·
寧古
之固, 皆此山之勢也。山如築城, 橫絶沙漠, 天所以限南北界華夷也。一說云, 山勢自東西入, 爲皇城之基, 蓋淸朝起於
長白山
下, 故爲其發祥而言是白齊。一, 自
瀋陽
, 始有城郭, 平地方城, 一面五里, 周爲二十里, 築之以甎, 間用白灰, 高近數十丈, 廣可列數騎。門必設甕堞, 環城深塹, 其堅如鐵, 猝難故破, 比諸我國之城, 不可同日而語也。至於皇城, 則高且廣倍之, 而引
通州
之江, 灣
白河
之水, 環爲海子, 鑿玉泉之流, 匯爲湖水者三。又引之入城, 貫通闕中, 用閘儲水, 能行大船, 仍通于海子。城設九門, 兩門之間, 附城築甎爲路, 作上城之階, 邊設女墻, 使不得超越, 而當頭爲門設鑰。點入守城之兵, 各持糧汲水以上後, 外鎖其門, 不敢任意上下, 而十日輪番云。方今天下, 昇平如此, 而戒守之嚴如彼, 安不忘危之意可見是白齊。一, 宮城亦以甎高築, 上蓋黃瓦, 面塗紅灰, 眞是
紫禁城
, 而城底空閑隙地, 使兵丁之貧窮無家者居之, 而每一丁, 自官造給五間瓦屋, 幾至環城一面。大抵國用裕足, 設施若此之備, 而平日拊恤之恩澤, 永作守護之良法, 亦是偉哉。一,
山海關
之外, 明朝所築州縣衛所屯堡之城, 革命之際, 攻破崩毁, 一無全處矣。自去年皇帝有詔, 沿海及直路上, 在前所有之城, 若
海州
·
蓋州
·
鳳城
·
遼陽
·
廣寧
·
寧遠
·
巨流河
中, 前中後等十八處。擧皆修築, 故方伐石儲灰, 大爲經營, 限三年告訖, 而所費財力, 自京庫辦備, 小城則二萬銀, 大城則倍之云, 可謂巨役是白齊。一, 自
鳳城
, 至
山海關
外, 民俗蠢强, 專尙弓馬, 父母之喪, 火葬者多, 或暴骸原野, 視若尋常事, 殊未可以人理責之, 關內則人物豊碩, 稍有敦厖之風。然漢人皆苛刻, 淸人多純朴, 而婚喪之禮, 不遵
文公家禮
。自王公及庶人, 悉用時制, 蓋最尊佛道, 次敬
關王
, 儒道視其次是白齋。一, 關外有田無畓, 以五畝四分畝之一爲一晌, 每晌賦二升米, 納之州縣, 又徵百文錢, 爲喂養官馬之費, 使驛丞管之。關內則田與畓, 廣五尺, 長二百五十步爲一畝, 量膄瘠分五等, 賦徵或銀或米, 大槪通計, 則爲二十分取一, 而經費裕足, 民無可徵之憂, 其地廣可想。行商之稅, 則直一兩銀之物, 收三分銀, 自各處關口稅局, 輸納京師歲定之數, 計出千百萬, 其殷富亦可知是白齊。一, 兵民之政, 則
滿洲
人自十六歲, 編之於八旗之下, 歲給二十四兩銀, 隨級加之。娶妻則不論貧富, 必給二十兩銀以助之。漢人則聽其自願, 名曰漢軍, 竝與其子孫, 充之行伍, 蓋兵無老少, 皆善騎射, 一或出征戰斃, 則世襲封爵, 榮其後裔, 故人人利之, 皆爲敢死之卒, 此亦强兵之一道是白齊。一, 閣老
李侍堯
, 卽明將
李如松
之支孫, 本屬於鑲紅旗漢軍矣。眷遇殊常, 未拜相之前, 皇帝特移之於正黃旗, 蓋欲近侍於駕下之意, 而以第九公主, 尙其第二子, 又以
莊親王
之女, 妻其第三子, 繼拜閣老, 入閣四年, 以摠督, 出鎭湖廣矣。今年南巡之時,
廣東
科道, 以貪虐劾之, 皇帝震怒, 使駙馬
福隆安
, 晝夜馳還京師, 先籍其家所蓄貨寶, 直九十萬銀, 仍囚其在京二子於刑部, 其長子以近侍隨駕矣, 亦將押到京獄云, 蓋
李侍堯
, 以中華閥閱子弟, 旣仕淸朝, 得君之寵如此, 則當守拙儉約, 而恃寵自恣, 貪橫無忌, 安得不敗也是白齊。一,
西臧
, 卽古之西蕃也。有稱活佛者, 今年二十餘歲, 自稱轉生四十二世, 前生之事, 歷歷記得云。故皇帝使皇子迎之, 要於五月, 引見于熱河幸行時。顧今天下, 雖無怪於崇信左道, 然以堂堂萬乘之尊, 遣子邀之, 致其虔誠, 如此之篤, 而恬以爲常, 在庭諸臣, 無一人敢言者是白齊。一, 皇帝南巡時, 隨駕官員及所帶兵丁無上下, 自官一日給二錢七分銀, 爲盤費之用, 所騎之馬, 盡用官馬, 按官職之高下, 賜之有等, 大官八疋, 小官三疋, 而自各其衙門斂出銀兩, 以助行裝, 故資用優足云矣。隨往軍兵, 則自閣老以下, 無非親兵, 而統以計之, 不滿五千, 所過州縣, 駐蹕城內, 則發本地兵, 環城護衛, 設幕露宿, 則亦以本地兵, 屯守四角, 兵民自在, 村閭晏如, 其簡便可法是白齊。一, 皇子皇孫, 自七歲, 始受文學, 又習弓馬, 而皇長子
緬王
已死, 有子二人, 第二子今年二十歲, 最善詩文, 武藝絶倫, 雖宿將老弁, 皆出下風。故皇帝鍾愛, 不離左右, 恩眷出於諸皇子之上云是白齊。一, 大小政令, 悉遵
康熙
遺制, 一不變更, 而至於服禦强虜之術, 雜用恩威, 故蠻獠羌狄, 莫不慴伏, 惟卾爾斯一種, 性本强悍, 數違條約, 而年前界上交市之際, 擅殺邊民, 皇帝震怒, 誅戮其國守邊之吏, 遂絶交易, 于今三年矣。卾爾斯之君長, 謝罪請款, 故將更許貿遷, 而其所産貂尾·鼠皮·明珫璃·猩猩氈之屬云是白齊。
○ 庚子四月二十二日, 兼春秋
張顯慶
。冬至書狀官兼司憲府掌令
洪明浩
, 聞見事件。臣於往還之路, 留館之時, 彼地事情, 毋論虛實, 驗之傳說, 參以採探, 竝爲開錄於左, 以備睿覽是白齊。一, 自渡
鴨綠
以後, 至
石門嶺
三百餘里之間, 土地膏腴, 山川明麗, 絶無邊塞之氣, 疊巘峻嶺, 重重環抱, 似爲我國設關防然矣。嶺之西, 卽
遼陽
也, 山勢漸平, 繞東而南, 廣開千里大野, 接天茫茫, 極目無...
[ PC버전 ]